Zespół jelita drażliwego jest przewlekłą chorobą, która dotyka około 10 -20% populacji. Polega ona zaburzeniach pracy jelita grubego i cienkiego, które w konsekwencji prowadzą do bólów brzucha i zaburzeń wypróżnień. Problem wypróżnień może przybierać trzy formy: biegunkę, zaparcie lub formę mieszaną. Z biegunką mamy do czynienia, gdy wypróżnienia występują więcej niż trzy razy w ciągu dnia. Natomiast w przypadku zaparcia są to mniej niż trzy wypróżnienia w tygodniu. Choć te objawy nie muszą wskazywać na zespół jelita drażliwego, to w przypadku gdy występują od dłuższego czasu, należy zgłosić się do lekarza i wykonać niezbędne badania.
Przyczyny występowania zespołu jelita drażliwego
Choć pierwotna przyczyna powstania zaburzeń nie jest jeszcze znana, to mogą się do nich przyczynić następujące czynniki:
- nadmierny rozrost flory bakteryjnej,
- zaburzenia czucia trzewnego i funkcji motorycznej jelit,
- depresja, długotrwałe odczuwanie niepokoju, zaburzenia osobowości,
- spożywanie produktów ubogich w błonnik,
- przebycie infekcji jelitowej, np. czerwonki,
- zmiany w mózgu, w obszarze odpowiedzialnym za odczuwanie bólu.
Aby stwierdzić zespół jelita drażliwego, objawy muszą utrzymywać się przynajmniej trzy miesiące. Dodatkowy niepokój powinny budzić również wzdęcia oraz nadmiar gazów jelitowych. Uporczywym objawem są bóle brzucha, zlokalizowane głównie w podbrzuszu, które zwykle ustępują po wypróżnieniu. Niekiedy występują również takie objawy jak bóle krzyża, mięśni i stawów, nudności, częste oddawanie moczu oraz zaburzenia ginekologiczne.
Niepokojące objawy zespołu jelita drażliwego
W przypadku przyczyn organicznych (uszkodzeń anatomicznych) występowania zaburzeń pracy jelit, mogą pojawić się niepokojące objawy:
- zmniejszenie masy ciała,
- gorączka,
- niedokrwistość,
- krew w stolcu,
- nieprawidłowości w badaniu przedmiotowym,
- rak lub zapalne choroby jelit w rodzinie.
Każdy z występujących objawów powinien zostać skonsultowany z lekarzem. Choć nie ma sposobu na trwałe wyleczenie zespołu jelita drażliwego, to można w znacznym stopniu złagodzić jego objawy.
Dieta łagodząca objawy zespołu jelita drażliwego
- należy unikać alkoholu w nadmiernych ilościach,
- ostre jedzenie również może wywołać zaostrzone objawy,
- podobnie jak w przypadku ostrego jedzenia, również nadmierne ilości tłuszczów mogą nasilać objawy zespołu jelita drażliwego,
- należy unikać dodatkowego stosowania otrębów pszennych,
- w przypadku zaparć zaleca się stosowanie siemienia lnianego, którego skuteczność należy testować minimum trzy miesiące.