Ponad połowa kobiet skarży się na duże dolegliwości bólowe podczas pierwszych kilku dni miesiączki. Często ból brzucha bywa nie do zniesienia i może nawet utrudniać wykonywanie podstawowych czynności. Istnieje wiele sposobów na złagodzenie bólu, jednak w niektórych przypadkach bardzo bolesne miesiączkowanie może być objawem towarzyszącego schorzenia. W każdej sytuacji należy porozmawiać o towarzyszących dolegliwościach z lekarzem ginekologiem, który może wprowadzić skuteczne leczenie.
Jakie są przyczyny bolesnych miesiączek?
Macica jest mięśniem, który może się kurczyć i rozkurczać. W czasie miesiączki, macica pozbywa się błony śluzowej, w której nie zagnieździło się jajeczko. Większość ruchów macicy jest delikatna, jednak w przypadku kiedy zwiększa się ich częstotliwość i natężenie, pojawia się bardzo ostry ból, co spowodowane jest ograniczonym dopływem krwi oraz tlenu. Takie zjawisko może być spowodowane wadami budowy macicy lub zaburzoną gospodarką hormonalną. Kiedy bolesne miesiączkowanie uniemożliwia codzienne funkcjonowanie, w tym pójście do szkoły lub pracy i wymaga leczenia farmakologicznego, uznaje się je za chorobę.
Lekarze klasyfikują bolesne miesiączkowanie, w zależności od przyczyny powstania, na pierwotne i wtórne.
- Bóle miesiączkowe pierwotne – jest spowodowane nadmiernym wytwarzaniem prostaglandyn, które odpowiadają za skurcze macicy. Nadprodukcja jest związana z rosnącym stężeniem progesteronu, który pojawia się w czasie cyklu owulacyjnego. Bóle pierwotne pojawiają się w kilka lat po rozpoczęciu miesiączkowania. Jest to oznaką, że cyklom towarzyszy owulacja, a zatem kobieta jest w pełni dojrzała, do tego aby zajść w ciążę. Najsilniejszy ból pojawia się przed rozpoczęciem krwawienia lub w pierwszych jego godzinach. Czasami ostremu bólowi brzucha towarzyszy biegunka, wymioty, nudności oraz zawroty głowy. W kolejnych dniach miesiączki, ból zazwyczaj maleje.
- Bóle miesiączkowe wtórne – najczęściej są powodowane przez endometriozę wewnątrz i zewnątrz maciczną. Ich przyczyną może być również: zapalenie przydatków, zwężenie kanału szyjki macicy, mięśniaki czy wady rozwojowe macicy. Bóle wtórne mogą pojawić się na kilka dni przed rozpoczęciem miesiączkowania i ustąpić w jego pierwszym dniu. Bolesność może wystąpić również podczas stosunku. Wady rozwojowe macicy, mogą powodować ból już podczas pierwszego w życiu okresu i trwać przez cały okres trwania miesiączki. Rozpoznanie przyczyny bólu jest możliwe po wykonaniu USG oraz specjalistycznych badań ginekologicznych.
Jak przetrwać podczas bolesnej miesiączki?
Istnieje wiele metod na łagodzenie silnego bólu, towarzyszącego miesiączce. W około 70% przypadków, leki przeciwbólowe są wystarczającym panaceum. Kiedy miesiączki są bardzo bolesne, warto zacząć przyjmować małe dawki leku przeciwbólowego już na kilka dni przed spodziewanym, pierwszym dniem okresu. Taka profilaktyka powoduje zmniejszenie skurczów macicy. Początek odczuwania dolegliwości bólowych jest ostatnią chwilą, w której zażycie tabletki przeciwbólowej, pomoże w odczuciu ulgi. W apogeum bólu, środek uśmierzający może już nie być skuteczny. Jeśli kobieta boryka się z chorobą żołądka lub dwunastnicy, poleca się przyjmować paracetamol, który jest najłagodniejszym środkiem przeciwbólowym dla delikatnej błony śluzowej.
W trakcie miesiączki warto również pić ziołowe napary uspokajające i rozkurczowe, takie jak: wyciąg z korzenia kozłka, melisa, dziurawiec czy mięta. Pomoce w walce z bólem brzucha mogą być również: rozgrzewające lub chłodzące okłady, masaże z użyciem olejku lawendowego (ma działanie rozkurczowe), łagodne ćwiczenia fizyczne, które wzmacniają mięśnie dna macicy. Warto również zrezygnować z kawy oraz napojów zawierających kofeinę, która może nasilać skurcze macicy. Należy zrezygnować z ciężkostrawnych potraw, które mogą powodować wzdęcia, ponieważ jest to dodatkowe obciążenie dla i tak bolącego brzucha. Zakazane jest korzystanie w tych dniach z solarium oraz sauny, ponieważ wysoka temperatura może doprowadzić do silnego krwotoku.
Ginekolog może zalecić przyjmowanie nisko hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Pod ich wpływem w znacznym stopniu zmniejsza się synteza prostaglandyn w macicy, a tym samym częstotliwość oraz intensywność jej skurczów. Ból łagodnieje, a nawet może całkiem ustąpić. Jak widać możliwości jest kilka, jednak każda kobieta, która miewa bolesne miesiączki powinna, wypróbować na sobie te sposoby, aby przekonać się, który jest dla niej pomocny. W każdym jednak przypadku, należy udać się do ginekologa, w celu dokładniejszych badań.