Słuch to podstawowy zmysł, który pozwala nam komunikować się ze światem oraz odbierać ważne bodźce. Trudno bez niego żyć, prawda? Warto zatem o niego dbać. Jak działa słuch? Aby zacząć rozmawiać o tym czym jest słuch, warto zacząć od tego jak go odbieramy i skąd pochodzi. W tej sytuacji musimy odwołać się do szkolnej wiedzy z zakresu budowy ucha. Każdy dźwięk to nic innego jak rozchodząca się w powietrzu fala dźwiękowa, którą wyszukuje małżowina uszna. Jej budowa sprawia, że każdy impuls jest przekazywany do przewodu słuchowego zewnętrznego. Fale przenoszą drganie na błonę bębenkową, która wprawia w ruch młoteczek. Jego drgania przenoszone są na kowadełko oraz strzemiączko i za pomocą okienka owalnego, trafiają do ucha wewnętrznego. Tutaj drgania zamieniane są na impulsy nerwowe, które poprzez nerw słuchowy, trafiają do kory mózgowej. Proste, prawda?
Zagrożenia, które niszczą słuch
Nie żyjemy w cichym świecie. Hałas komunikacyjny jest na tyle duży, że mieszkańcy miast częściej miewają problemy ze słuchem. Dla człowieka niebezpieczna wartość zaczyna się od 140 dB. Jednak już 110 dB to tak zwany „próg bólu”. Oznacza to, że hałas o takim natężeniu będzie powodować dolegliwości bólowe uszu. Jest to swoisty mechanizm obronny organizmu, który w ten sposób pokazuje, że hałas jest zbyt duży i łatwo może dojść na uszkodzenia ucha. Niestety wiele rzeczy emituje wartości niebezpieczne dla człowieka. Ruch uliczny, samochody, motocykle, samoloty. Wszystko to znajduje się na pograniczu wartości niebezpiecznych dla ludzkiego zdrowia. Kilka przykładów znajduje się w tabel poniżej.
|
Hałas |
Wartość (dB) |
|
Szum liści |
10 |
|
Cicha rozmowa |
40 |
|
Ruch uliczny |
60 |
|
Odkurzacz |
60 |
|
Samochód |
98 |
|
Samochód wyścigowy |
120 |
|
Muzyka w klubie lub na koncercie |
125 |
|
Rekordowy krzyk |
128 |
|
Płetwal błękitny |
188 |
|
Startująca rakieta |
210 |
Źródło: https://ilf.fizyka.pw.edu.pl
Długa ekspozycja bardzo natężonych hałasów jest szkodliwa dla człowieka i z czasem doprowadza do trwałego uszkodzenia narządów słuchu. Niestety słuch z wiekiem ulega osłabieniu. Jest to związane ze stopniowym uszkadzaniem rzęsek słuchowych, które znajdują się w uchu wewnętrznym. Im więcej impulsów przetwarzają tym większemu wyeksploatowaniu ulegają. Słuch starzeje się razem z całym organizmem. Nie ma w tym nic dziwnego, ale nie oznacza to, że powinniśmy go zaniedbywać. Zbyt częste narażanie się na głośne dźwięki może powodować przyspieszone zużycie się rzęsek.
Jak dbać o słuch – porady?
Dbanie o słuch powinno przejawiać się przede wszystkim poprzez ograniczanie ekspozycji na duży hałas. Nie poleca się używać słuchawek zbyt często. Idealna proporcja to tak zwana „zasada 2×60”. Polega ona na tym, aby nie używać słuchawek dłużej niż przez 60 minut na dobę, a głośność nie powinna przekraczać 60% mocy urządzenia. Dzięki temu nie nadwyrężamy uszu. Gdy znajdujemy się w miejscach bardzo głośnych trzeba nosić słuchawki ochronne. Ma to szczególne znaczenie dla pracowników lotnisk lub robotników używających ciężkiego sprzętu budowlanego. Na szczęście przepisy BHP regulują tą kwestę i nakładają na pracodawcę obowiązek wyposażania pracowników w tego typu sprzęt.
Przy doborze urządzeń AGD i RTV domowych warto czytać etykiety. Kupować należy wyłącznie produkty o niskiej emisji hałasu. Mimo wszystko podczas wykonywania codziennych codziennych obowiązków, takich jak odkurzanie, zaleca się używanie zatyczek lub słuchawek ochronnych. Jednak absolutną podstawą zawsze powinny być okresowe badania słuchu. Przynajmniej raz w roku powinno się odwiedzić laryngologa i audiologa. Specjalistyczne testy pomogą w ocenie kondycji naszych uszu. W przypadku choroby również będzie łatwiej podjęć leczenie gdy schorzenie jest we wczesnym stadium. Bardzo często dzięki temu jest szansa na ocalenie słuchu.